| |
|
| |
|
| Α |
|
| Α,α (Βαρύ κοφτό) |
Τί; Ορίστε; Πώς; |
| Ααααααα (Με κίνηση του χεριού προς το στόμα) |
Πώ πώ πώ.... έγινε τέτοιο πράμα |
| Α μο... |
Βιάσου κάνε γρήγορα |
| Ε μο... |
Καλά μήν ανησυχείς θα κάνω όσο πιό γρήγορα μπορρώ |
| Α ωρε (το "α" κοφτό με έκπληξη) |
Μιλάς σοβαρά;;;; |
| Ε ωρέ (με έμφαση στο "Ε" |
Σοβαρά μιλάω |
| Αααααα.... (μακρόσυρτο) |
Α μάλιστα ... τώρα το κατάλαβα |
| Αβέρτα |
Συνεχώς |
| Αγκούσα (η) |
Δυσφορία, Οικονομική αδυναμία, Το άγχος |
| Αγκωνάρ' (το) |
Η γωνιακή πέτρα (χρησιμοποιείται και για μεγάλες πέτρες) |
| Άιστε (μας) |
Πάμε να φύγουμε |
| Αλφάδ.. |
Το εργαλείο που χρησιμοποιούμε για την μέτρηση της κλίσης των επιφανειών (μτφ) Ο μεθυσμένος π.χ. "Γίναμαν ψέεεεεες .... αλφάδ" |
| Αλ'φή |
Η αλοιφή (μτφ) Ο μεθυσμένος π.χ. "Γίναμαν ψέεεεες..... αλ'φή" |
| Αλιχτάω |
Γαβγίζω π.χ. "Γιατί αλιχτάν τα σκλιά" |
| Αμπώχνω |
Σπρώχνω π.χ. (μή μ'αμπώχνς σου'ειπα) |
| Αναμεράω |
Κάνω στην άκρη .... Αναμέρα (προστ) π.χ. (Αναμέρα σου'ειπα) |
| Ανεβατίζω |
Ζυμώνω ψωμί |
| Αντάρα |
Ομίχλη, σκονη, τσακωμός με λόγια (μτφ) π.χ. "Γίναμαν αντάρα" |
| Αντράλα |
Βαβούρα, τζερτζελες, φασαρία |
| Απόστασα |
Κουράστηκα |
| Αβγατάω |
Αυξάνω |
| Αλωνάρ'ς |
Ιούνιος |
| Ανάπουτος |
Κακότροπος, ιδιότροπος |
| Αλπού |
Αλεπού |
| Απ'κάτ |
Από κάτω |
| Απίπκα / Απίκπα |
Ανάποδα |
| Απάυτωμα |
Η ερωτική πράξη π.χ. "Τσ' έπιασαν ν'απαφτώνονται στ'αχούρ τ' κίτσ" |
| Απόσκιο |
Στον ίσκιο, το δειλινό |
| Αγκιά |
Τα κουζινικά (πιάτα κατσαρόλες κλπ) |
| Αντριάς |
Δεκέμβριος |
| Αντράλα |
Η φασαρία π.χ. "εγινι μιγάλη αντράλα στου πανηγύρ" |
| Αρεντέυω |
Τρέχω, πηγαίνω, κάνω βόλτες π.χ. "όλο σ'ναρέντα τουν είνι" |
| Αρβάλα |
Όλοι μαζί ένα κουβάρι, τσακωμός, η... συνεύρεση π.χ. "τσ΄ επιασαν αρβάλα στ΄αχούρ τ΄κίτσ" |
| Αστρέχα |
Ο Κενός χώρος μεταξύ στέγης και ταβανιού .... π.χ. "κρύφκε σν'αστρέχα" |
| Αχαμνός |
Πονηρός π.χ. "ειν' αχαμνο, μι του βλε'πς ετσ" , Έξυπνος, Δουλευταράς π.χ. "σντ'δλεια ειν' αχαμνό" |
| Αχαμνά (τα) |
Τα αντρικά γεννητικά όργανα π.χ. "Τον βάρεσε στ'αχαμνά" |
| Αυτού |
Εκεί, στο σημείο που είσαι |
| Αμούντ... |
Εξαφανίζομαι, εξαφανισμένος, (χάνομαι με μεγάλη ταχύτητα) |
| Αρίδα |
Το πόδι |
| Αγγίδα |
Αγγάθι, μικρό κομμάτι ξύλου |
| Αφάνσα |
Αόριστος του εξαφανίζω π.χ. "αφάνσαν όλσ τσ'λαγους" |
| Αφύσκιος |
Ο άσχημος , ο αφύσικος π.χ. "Ουυυι τί θα να΄παιρνες απ'αυτόν είν' αφύσκιος", μτφ. ο πολύ καλός, πονηρός π.χ. "μίν τουν βλεπσ ετσ ειν' αφύσκιος" |
| Αχπάν |
Από πάνω |
| Αψ'χάω |
Λιποψυχώ, φοβάμαι |
| |
|
| Β |
|
| |
|
| Βάβω |
Η Γιαγία, Μεγάλη (σε ηλικία) γυναίκα |
| Βακούφκο |
Ιδιοκτησία της εκκλησίας |
| Βατσίνα |
Το κυκλικό σημάδι που άφηνε στο χέρι το εμβόλιο της ευλογιάς |
| Βαρβατσέλ (το) |
Το μικρό τραγί που θέλει να κάνει τον τράγο, μτφ. ο έφηβος |
| Βιτούλ |
Το χρονιάρικο αρνί |
| Βλάρ (το) |
Τόπι υφάσματος που υφαίνεται στον αργαλειό |
| Βλιώρα |
Η Βρωμιά, η λέρα |
| Βούρτσος (ο) |
Ο Σκαντζόχοιρος |
| Βτσέλα (η) |
Ξύλινη κατασκευή μεταφοράς νερού, βαρέλα |
| Βογγάλα |
Τρέξιμο με πολύ γρήγορο ρυθμό |
| Βελέντζα (η) |
Κουβέρτα από γίδινη τρίχα |
| |
|
| Γ |
|
| |
|
| Γάνα |
Η μουτζούρα |
| Γιδοξούρ |
Εργαλείο για την περιποίηση προβάτων |
| Γέρεψα |
Έγινα καλά, γιατρεύτηκα |
| Γκίζα (η) |
Η μυζήθρα |
| Γκιζεράω |
Κόβω βόλτες άσκοπα |
| Γκαβός |
Ο τυφλός επίσης μτφ. ο άφραγκος |
| Γκάιλας |
Ο Πολύ δυνατός ήλος |
| Γκαϊντάρω |
Παρατηρώ επίμονα |
| Γκανιάζω |
Διψάω υπερβολικά πχ. "μας βάρισι ο γκάιλας κι γκανιάξαμαν" |
| Γκαργκανούλι |
Ο μαύρος στο δέρμα, γύφτος |
| Γκδούν |
Το κουδούνι, μτφ ο μεθυσμένος π.χ. "γίναμαν ψες γκδούν", π.χ."μας εκαναν το κφαλ γκδούν" ( έκαναν πολύ φασαρία) |
| Γκεύω / Γκέψιμο |
Βουτάω ψωμί στο ζμί, μτφ. το χαμούρεμα.... π.χ. "Έγκεψες καθολ' εψές" |
| Γκλάβα |
Μυαλό |
| Γκλαβανί (η) |
Τρύπα (κατασκευασμένη) η οποία δίνει πρόσβαση στο ταβάνι ή στο πάτωμα |
| Γκρατσάνημα/ Γρατσάνημα |
Σπαστικός ήχος π.χ. "μή γρατσανάς σού' ειπα με' κανις κδούν" |
| Γίκος |
Στίβα από ρούχα |
| Γνέμα |
Κλωστή |
| Γκιλντάρες |
Κωλοτούμπες |
| Γκιόλ |
Ξέφωτο, μτφ ο καραφλός, ο κοντοκουρεμένος |
| Γιούμ |
Σκεύος μεταφοράς νερού, κατά βάση μεταλικό |
| Γκουσ(ι)τέρα |
Η σαύρα |
| Γκριντζούπ |
Όρθιο, Στητό |
| Γλέπω |
Βλέπω, τράω |
| Γούπατο |
Βαθύ μέρος (βαθύτερο από τα γύρω μέρη) |
| Γρέκι |
Τα ποιμνιοστάσια |
| Γρί |
Τίποτε π.χ. "αστον δέν καταλαβαίν γρί ελληνικά" |
| Γρουμπούλι (το) |
Εξόγκωμα στο δέρμα, μτφ ο παχύς |
| Γρούσπα |
Τρύπα, βαθύ μέρος |
| |
|
| Δ |
|
| |
|
| Διπλάρκα |
Δίδυμα |
| Δ(ι)γόν |
Το μικρότερο παιδί |
| Δικριάν(ι) |
Γεωργικό εργαλείο, δικράνι |
| Δροτσίλ(ι) |
Μικρό σπυράκι, εξάνθημα π.χ. (σού' ειπα μιν πιάνς τσ' γάτις θα γιουμίεις δρουτσίλια" |
| Δαμάλι |
Το βόδι, μτφ. Εύσωμος/η, εύρωστος/η, |
| Δρομίτσα |
Μικρό ψάρι που ζεί σε γλυκά νερά |
| Δώια |
Εδώ |
| |
|
| Ε |
|
| |
|
| Ε; |
Πώς είπατε; Ορίστε; |
| Ε. ε. ε. |
Ναί ναί, έτσι είναι |
| Εεεεεε... |
Σιά μήν παίρνεις φόρα |
| Εφκα |
Αόριστος του φέυγω |
| |
|
| Ζ |
|
| |
|
| Ζαβός |
Ιδιότροπος |
| Ζαγάρ (το) |
Το κυνηγόσκυλο |
| Ζαγκανιέμαι |
Κουνιέμαι, πάω γυρεύοντας |
| Ζαμάνια |
Μεγάλο χρονικό διάστημα, π.χ. "έχω να σε ιδώ χρονια και ζαμάνια" |
| Ζάρκο |
Το γυμνό, ξεσκέπαστο, καραφλό, μπλέτς |
| Ζβάρα |
Περιοχή στο βουνό με χαλίκια (κυρ), μτφ με τις μπάντες, μαλιοκούβαρα |
| Ζβίγκος |
Το τίποτε, κενό, άδειο, ενισχύεται εφόσον είναι με χερούλι π.χ. "Τί σού' ειφερε απτ' μπόλη.... Ενα ζβίγκο με χερούλι" |
| Ζγούρ |
Το πρόβατο περίπου ενός έτους |
| Ζγώνω |
Πλησιάζω, π.χ. "Μίν ζγώνς σού' ειπα |
| Ζιάπα |
Ο μεγάλος σε μέγεθος βάτραχος |
| Ζιουγκάρ |
Λίπωμα εμφανές στο σώμα, εξόγκωμα |
| Ζιουπάω |
Πιέζω, κάνω μασάζ π.χ. "Ζιούπαμι δώια έχω ένα πόνοοοοοο...." |
| Ζλάπ |
Το άγριο ζώο, μτφ. ο πανούργος |
| Ζμάρ |
Το ζυμάρι |
| Ζμί |
Ζουμί, π.χ. (πώ πώ πώ ζμί... έχουμι να γκέψουμι) |
| Ζμπουδιέμαι |
Παραπατάω, σκοντάφτω |
| Ζοκοπάω/Ζικοπάω |
Βρωμάω |
| Ζούρα |
Κατακάθι |
| Ζουμπάς |
Εργαλείο, ο κοντός άνθρωπος |
| Ζωντανά |
Τα ζώα |
| |
|
| Η |
|
| |
|
| Θ |
|
| |
|
| Θληκώνω |
Κουμπώνω π.χ. "Θληκώσ σού' ειπα θα μπουντιάεις" |
| Θυμιάμα |
Το Λιβάνι (στην εκκλησία) |
| Θαραπαύκα |
Ευχαριστήθηκα |
| Θέρμ |
Ο πυρετός |
| Θμητικό |
Μνήμη |
| Θύμωμα |
Πρήξυμο |
| Θερτής |
Ιούλιος |
| Θιλί |
Κομμάτι πίτας |
| Θ΄κόμ - Θκό΄ς |
Δικό μου - δικό σου |
| |
|
| Ι |
|
| |
|
| ίίίίί... νά ! (συνοδευεται με μούντζα) |
Μα καλά πού χάθηκες εσύ |
| Ίτσ(h) |
Καθόλου π.χ. "ίτσ κρίσ" (δέν μιλάει καθόλου) |
| |
|
| Κ |
|
| |
|
| Καθάριο |
Το αλεύρι απο σιτάρι χωρίς πίτουρο |
| Καλαμποκότσιαλο |
Απομεινάρι καλαμποκιού, κότσιαλο, χρησιμοποιούνταν και ώς τάπα στις βτσέλες |
| Καλ(ι)βώνω |
Βάζω πέταλα στο μουλάρι |
| Κανίστρα |
Ψάθινο καλάθι |
| Καπνός |
Καπνός, μτφ ο πονοκέφαλος π.χ. "Λάρωσε μ' σιήκωσες καπνό στο κεφάλι" |
| Καράκωμα |
Χτύπημα συνήθως με κάποιο αντικέιμενο π.χ. "τον καράκωσα με' να λιθάρ" |
| Κάργα |
Πάρα πολύ π.χ. "Το γέμσε κάργα" |
| Κάρνο |
Το κάρβουνο |
| Καστραβέτσια |
Αγγούρια |
| Κατόπι |
Έπειτα, μετά μτφ Ακολουθώ |
| Κατσαπλιάς |
Αυτός που δέν έχει οργάνωση |
| Κατσιούλα |
Η κουκούλα |
| Κατσκάδα |
Μικρή (σε ηλικία) γίδα |
| Κατώι |
Το υπόγειο |
| Κλαπατσίμπανα |
Τα μουσικά όργανα |
| Κλαπατσίμπαλα |
Τα αντρικά γεννητικά όργανα |
| Κλιτσινάρ |
Το πόδι (εφόσον αφορά λιανό πόδι) |
| Κλιάστρα |
Το πρώτο γάλα των ζώων |
| Κοντοτούρτα |
Ο Σκορπιός |
| Κοκομπέλες |
Μανιτάρια |
| Κοκόσιες |
Καρύδες |
| Κοκοσιάκος |
Το μήλο του αδάμ |
| Κοτάω |
Τολμώ δείχνω θάρος π.χ. "Αν κοτάει ας έρθ" |
| Κοσιεύω |
Τρέχω |
| Κουμούτσ |
Κρέας |
| Κουράδας |
Ο Τεμπέλης |
| Κοψίδι |
Κομμάτι κρέας |
| Κρεμαντζλιέμαι |
Κρεμιέμαι |
| Κρένω |
Μιλάω |
| Κρισπέταλος |
Μεγάλη φασαρία (απο τσακωμό αλλά και γλέντι) |
| Κρούνα |
Η κουρούνα και μτφ. το μεθύσι |
| Κούμπλο |
Το κορόμηλο |
| Κούρνα |
Το κοτέτσι |
| Κούρμαξε |
Άκουσε |
| |
|
| |
|
| |
|
| |
|
| |
|
| |
|
