• Αρχική
  • Τουρισμός
  • Αξιοθέατα
  • Φυσικό Περιβάλλον

Φυσικό Περιβάλλον

H πανάρχαια καταπράσινη Κοιλάδα της Αρχαίας Δωδώνης μέσα στη οποία περικλύεται ο αρχαιολογικός χώρος της Δωδώνης. Κύριο πλεονέκτημα για τον επισκέπτη της η ηρεμία και η γαλήνη του τοπίου καθώς και η "πνευματικότητα" του φυσικού τούτου τοπίου.

Ο επιβλητικός ορεινός όγκος της Ολύτσικας με αρκετά δασωμένες περιοχές,με φυσικές πηγες νερού, με ορειβατικές διαδρομές που αρχίζουν από τα τοπικά διαμερίσματα Δωδώνης, Μαντείου, Μελιγγών και Αγίας Αναστασίας καθώς και με ένα φοβερό οπτικό πεδίο καθώς ανεβαίνεις το βουνό όλο και ψηλότερα. Στην κορυφή του βλέπεις τόσο το λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων, το ορεινό καταφύγιό του και τον Δήμο Δωδώνης στο μεγαλύτερο μέρος του.

Ο καταπράσινος κάμπος του Πολύγυρου τοπίο μοναδικής φυσικής ομορφιάς που τον διασχίζει τοπικός ποταμός.

Οι πηγές Κεφαλόβρυσου σημείο όπου καταλήγουν τα νερά της Ολύτσικας με τρεχούμενα νερά και με νεροτριβή στο βάθος της διαδρομής για τα χωριά της Λάκκας Σουλίου.

Τα πολλά όμορφα εκκλησάκια και οι εκκλησίες των τοπικών διαμερισμάτων που είναι διάσπαρτα μέσα στο καταπράσινο τοπίο μικρών πεδιάδων και όμορφων μικρών καταπράσινων λόφων καθώς και πολύ όμορφων οικισμών των τοπικών διαμερισμάτων του Δήμου μας.

Οι Πηγές του ποταμού Λούρου με τα γαλαζοπράσινα νερά

Ο Ποταμός Λούρος

Ποταμός Αχέροντας

Ο Λούρος είναι ποταμός της Ηπείρου με συνολικό μήκος 80 χλμ. Πηγάζει από το όρος Τόμαρος, διασχίζει μία στενή χαράδρα κατηφορίζοντας προς τον νομό Πρέβεζας, περνάει από τα χωριά Βούλιστα, Μουσιωτίτσα, Παναγιά, Κλεισούρα, και μετά το χωριό Κερασώνα τα νερά του εγκλωβίζονται από το Τεχνητό Υδροηλεκτρικό Φράγμα της ΔΕΗ Λούρου, ύψους 25m και πλάτους 70m. Ένα τμήμα των υδάτων του Λούρου, διοχετεύεται με σήραγγα ανατολικά μέσα από λόφο (κατασκευή: 1963), και ξαναπέφτει στο κεντρικό τμήμα του ποταμού, λίγο πριν το χωριό Αγιος Γεώργιος. Ο Λούρος εκβάλλει στον Αμβρακικό κόλπο όπου σχηματίζεται το δέλτα Λούρου, που αποτελεί σημαντικό οικοσύστημα.

Ποταμός Αχέροντας

Υπήρξε από την αρχαιότητα σημαντικός για την ύδρευση κοντινών μεγάλων αστικών κέντρων όπως η Νικόπολη, με πληθυσμό 300 χιλιάδων κατοίκων. Γι’ αυτό το σκοπό κατασκευάστηκε το 31 π.Χ., με εντολή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Αυγούστου Οκτάβιου, το τεράστιο για την εποχή υδραγωγείο του Λούρου. Μεγάλα και εντυπωσιακά τμήματα του βρίσκονται κοντά στο χωρίο του Αγίου Γεωργίου, μέσα σε κατάφυτη περιοχή που διασχίζει ο Λούρος.

Στην Εθνική Οδό από τα Ιωάννινα πρός Αθήνα πρίν το Χωριό Βουλιάστα δεξιά, αναβλύζει η κύρια πηγή του ποταμού. Πρόκειται για μία μικρή στρογγυλή λιμνούλα στην οποία καθρεφτίζονται οι καταπράσινες πλαγιές των λόφων γύρω της. Τα νερά της έχουν ένα μοναδικό γαλαζοπράσινο χρώμα ενώ η έντονη και σπάνια διαύγεια αυτών προσφέρει ένα μοναδικό θέαμα που αξίζει να δείτε κάνοντας τον περιμετρικό περίπατο.

Ποταμός Αχέροντας

Η Κοιλάδα του Λούρου είναι κλειστή στο πάνω τμήμα της. Τα στενά περάσματα του ποταμού βρίσκονται στο μέσον της διαδρομής του από το Χωριό Βουλιάστα έως και το Χωριό Κουκλέσι.

Στην περιοχή αυτή κυριαρχούν υδρόμυλοι νεροτριβές παλιά υδραγωγία καθώς και τα περίφημα "Χάνια", που υπήρξαν σημαντικά στοιχεία οργάνωσης του χώρου κατά το παρελθόν και τα ίχνη τους είναι ακόμη αρκετά ορατά. Τα "Χάνια" βρίσκονται πάνω στο οδικό δίκτυο σε αντίθεση με τα χωριά που βρίσκονται ψηλά.

Το Χάνι Σιαφίκ Μπέη στο Κουκλέσι, το Τέροβο και το Εμίν Αγά είναι τόποι αφίξεων και αναχωρήσεων άλλων εποχών αλλά και στάσεις ξεκούρασης στην σημερινή εποχή

Ο Ποταμός Αχέροντας

Στους πρόποδες των βουνών του Σουλίου, οι πηγές του Αχέροντα. Μέσα σε ένα τοπίο, απέραντης γαλήνης και μοναδικού φυσικού κάλλους.

Ποταμός της λύπης, ο Αχέροντας, κουβαλάει στα νερά του το πλήθος των μυθολογικών αναφορών και τα μεταφυσικά ανεξήγητα.

Ποταμός Αχέροντας

Συναντάται και με την ονομασία Μαυροπόταμος, επειδή σύμφωνα με την μυθολογία, οι Τιτάνες για να ξεδιψάσουν ήπιαν νερό από τον Αχέροντα και ο Δίας θυμωμένος, μαύρισε και πίκρανε τα νερά του.

Ο ποταμός αυτός έχει βάλει την σφραγίδα του σε δύο ιστορικές περιόδους και έχει συνδέσει το όνομά του, με την διπλή υπόσταση του ανθρώπου. Την ύλη και την ψυχή, την ζωή και τον θάνατο.

Στην νεώτερη ιστορία, τα νερά του έδιναν ζωή στους Σουλιώτες, ενώ κατά την αρχαιότητα ήταν ο προθάλαμος του Κάτω Κόσμου. Ήταν η τελευταία διαδρομή για τις ανθρώπινες ψυχές. Εκείνη την εποχή υπήρχαν τρία ποτάμια: ο Αχέροντας, ο ποταμός της θλίψης, ο Κωκυτός ή Μαύρος και ο Πυριφλεγέθοντας ή Βωβός που ήταν και τόπος περιπάτου για τους νεκρούς. Οι τρεις ποταμοί σχημάτιζαν μια τεράστια ελώδη έκταση στις παρυφές μιας λίμνης, η οποία σε κάποια σημεία είχε αρκετό βάθος και σύμφωνα με τον Θουκυδίδη έφτανε μέχρι τη θάλασσα. Αυτή ήταν η λίμνη Αχερουσία. Είχε μυστικές σπηλιές και έλη καλυμμένα από την ομίχλη.

Μέχρι και στους Ρωμαίους ήταν γνωστή και οι συγγραφείς Υγίνος και Πλίνιος αναφέρονταν στην Αχερουσία ως Άορνο λίμνη, δηλαδή λίμνη που αναδίδει δηλητηριώδεις αναθυμιάσεις, επικίνδυνες ακόμα και για τα πουλιά που πετούν από πάνω της κάτι που πιθανόν οφειλόταν στα σαπισμένα φυτά μέσα στα έλη. Δικαίως, λοιπόν, οι ντόπιοι μιλούσαν με δέος για τη λίμνη που αποτελούσε μέρος της διαδρομής για τον Κάτω Κόσμο. Ο ψυχοπομπός Ερμής πήγαινε τις ψυχές των νεκρών στον ποταμό Αχέροντα και τις παρέδιδε στον μακάβριο βαρκάρη, που δεν ήταν άλλος από τον Χάρο. Εκείνος, έναντι χρηματικής αμοιβής, διέπλεε τον ποταμό Αχέροντα και τη λίμνη Αχερουσία οδηγώντας τις ψυχές των νεκρών στον Άδη, στο βασίλειο του Κάτω Κόσμου.

Πύλες του Άδη

Η είσοδος του φαραγγιού του Αχέροντα θεωρούνταν οι Πύλες του Άδη και κατά πολλούς τα έγκατα της λίμνης Αχερουσίας είναι ο Κάτω Κόσμος.

Σήμερα, ο Αχέροντας συνεχίζει απτόητος το αέναο ταξίδι του προς τη θάλασσα… Με τους μύθους να ρέουν στα νερά του, αποτελεί πόλο έλξης, καθώς είναι ένας από τους πιο όμορφους ποταμούς με πλούσιο οικολογικό ενδιαφέρον.

Ο βασικός Αχέρων σχηματίζεται αρχικά από δύο παραπόταμους - χειμάρρους, με λιγοστό νερό το καλοκαίρι αλλά άφθονο το χειμώνα. Ο ένας παραπόταμος ξεκινά από τα Όρη Σουλίου (χωριά Καταμάχη, Ζωτικό, Μπεστιά, Σιστρούνι, κλπ), ο άλλος δε χείμαρρος από τη βάση του όρους Τόμαρος (χωριά Λίπα, Αχλαδέα, Βαρυάδες, κλπ). Οι δυο παραπόταμοι ενώνονται στο χωριό Πολυστάφυλο και δημιουργούν τον κύριο κορμό του Αχέροντα. Το μήκος των δύο παραποτάμων υπολογίζεται στα 7-10 χλμ. Στη συνέχεια ο ποταμός ρέει μέσα σε μια κοιλάδα , με όρια από το χωριό Πολυστάφυλο Πρέβεζας έως τη γέφυρα του χωριού Σερζιανά στά σύνορα Ν. Πρέβεζας και Ιωαννίνων. Στο κομμάτι αυτό του Αχέροντα είναι δυνατή η πεζοπορία χωρίς τεχνικές δυσκολίες.

Στην διαδρομή του σχηματίζονται νερόλακκοι και μικρές λίμνες, τόποι ιδανικοί για την διαβίωση ψαριών και αμφίβιων. Σε άλλες πλευρές, ο ποταμός κυλά ορμητικά μέσα από κατακόρυφους και ψηλούς βράχους, το ύψος των οποίων ξεπερνά τα 100 μέτρα, ενώ το πλάτος του ποταμού στα σημεία αυτά φτάνει τα δύο μέτρα.

Διακρίνονται θάμνοι όπως το πουρνάρι και το φιλίκι , συστάδες από κουμαριές , φράξους και αριές, ενώ κατά μήκος του ποταμού συ- ναντώνται δάση πλατύφυλλης δρυός, ιτιές, ασημολεύκες, λυγαριές , πλατάνια και σκλήρθα. Ο συνολικός αριθμός των φυτικών ειδών στην περιοχή ανέρχεται στα 509 είδη. Αυτή η πλούσια βλάστηση αποτελεί έναν ιδανικό τόπο διαβίωσης και αναπαραγωγής για τα 196 είδη πουλιών που έχουν καταγραφεί στη περιοχή, μεγάλος αριθμός των οποίων προστατεύεται από διε- θνής συμβάσεις, μιας και ο συγκεκριμένος υγρότοπος αποτελεί μεταναστευτικό διάδρομο για τα πουλιά.

Αχέρον

Στα παραποτάμια δάση παρατηρούνται στικτοπουλάδες,σαίνια, φιδαετοί, λασπότριγγες και μεσοτσικλιτάρες, ενώ αξιοσημείωτο φαινόμενο είναι οι περίτεχνες φωλιές της σακκουλοπαπαδίτσας που κρέμονται από τα κλαδιά των δέντρων. Στα βραχώδη στενά του Αχέρωντα έχουν εμφανιστεί χρυσαετεοί, σπιζαετοί, πετρίτες αλλά και όρνια.

Στα νερά του ποταμού αναπαράγονται περισσότερα από 9 είδη ψαριών όπως ο αχερωνογοβιός, η πέστροφα, η ντάσκα, η μπριάνα, 8 είδη αμφίβιων βατράχων όπως ο χωματόφρυνος, η κιτρινομπομπίνα, ο δεντροβάτραχος, 16 είδη ερπετών όπως ποταμοχελώνα, τρανόσαυροι, κρασπεδοχελώνα, οχιά και άλλα ενώ 17 είδη θηλαστικών αναζητούν τροφή και καταφύγιο στις δασωμένες πλαγιές του φαραγγιού όπως τα αγριογούρουνα, οι αλεπούδες, οι νυφίτσες, τα κουνάβια, οι αγριόγατες, οι δασοποντικοί, οι λύκοι, οι μυοκάστορες και οι βίδρες.

Ολύτσικα (Τόμαρος)

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ

tk-mousiotitsa

Μακρόστενο βουνό με ψηλότερη κορυφή την ομώνυμη 1974μ και Αλπικό/Υποαλπικό τοπίο. Αλλες κορυφές του βουνού είναι Λάχανο 1843μ., Μπέλου 1812μ., Σέλωμα 1800μ. Υψώνεται στο ΝΔ άκρο των Ιωαννίνων αποτελεί συνέχεια προς τα νότια των ορέων των Κουρέντων, αρχίζει από τη χαμηλή περιοχή όπου τελειώνουν εκείνα και δεσπόζει της Δωδώνης. Βορειοανατολικά στους πρόποδες του βουνού βρίσκεται το περίφημο θέατρο και μαντείο της αρχαιότητας. Το όρος προχωρεί με ΝΑ κατεύθυνση και απολήγει στη γραμμή περίπου που συνδέει τα χωριά Βαργιάδες και Κοπάνη. Το μήκος του είναι περίπου 12χλμ. Στις παρυφές του βρίσκονται τα χωριά Βαργιάδες, Αχλαδέα, Μελιγγοί, Μαντείο, Δωδώνη, Δραμεσιοί, Μπαουσιοί, Ασπροχώρι, Πλατανιά, Αρτοπούλα, Λίππα, Αγ. Αναστασία, Κοπάνη, Θεριακήσιο, Αγ. Ανδρέας

 

tk-mousiotitsa

Έχει αρκετές πηγές και ρέματα. Χαρακτηριστικές είναι οι πολλές πηγές που βρίσκονται στις κορυφές του και φτάνουν έως και το υψόμετρο των 1600 μέτρων. Οι μεγάλες κλίσεις του βουνού δημιουργούν αρκετά ρέματα όπως Χαρβάλι, Μέγας Λάκκος, Χοχλαστή, Νύμφης κ.α. Στην ΒΑ πλευρά του βουνού του πηγάζει ο ποταμός Σμολίτσας και στην ΒΔ ο ποταμός Τύρια.

 

Τα πετρώματα του βουνού είναι κυρίως ασβεστολιθικά. Σε πολλά σημεία στα χαμηλά υψόμετρα Ν και ΝΔ κυριαρχεί ο φλύσχης και οι πρασινόλιθοι.

 

tk-mousiotitsa

Μεγάλο μέρος του βουνού καλύπτεται από βλάστηση. Κυρίαρχα είδη βλάστησης στην περιοχής είναι τα πουρνάρια, τα φρύγανα και η δρυς. Ανατολικά στις παρυφές του βουνού απαντώνται η μαύρη και τραχιά πεύκη που στο μεγαλύτερο μέρος της προέρχεται από αναδασώσεις. Ενώ στο δυτικό μέρος υπάρχουν συστάδες με έλατα. Στην περιοχή αναπτύσσονται πολλά είδη χλωρίδας που δεν έχουν μελετηθεί καθόλου. Απαντώνται καμπανούλες (Campanula spatulata), λήθρα (Lythrum salicaria), ίριδες (Iris sintenisii), άσπρο χωνάκι (Calystegia silvatica), ανεμώνες (Anemone coronaria) και πρίμουλες (Primula vulgaris). Την άνοιξη καθώς λιώνουν τα χιόνια οι κορυφές του βουνού γεμίζουν από κίτρινες και μπλε βιόλες .

Συναντάμε πουλιά, ορισμένα μικρά θηλάστηκα λίγους λαγούς και αλεπούδες. Κάποτε στο βουνό βασίλευαν οι αετοί και τα όρνεα δυστυχώς σήμερα δεν υπάρχουν ούτε για δείγμα. Από τα ελάχιστα είδη ορνιθοπανίδας που απαντώνται ακόμη στο βουνό είναι οι πέρδικες.

tk-mousiotitsa

Στα όρη του Σουλίου καί στην Ολύτσικα, εντυπωσιάζουν με τον ατίθασο καλπασμό τους τα άγρια άλογα. Η παρουσία τους συνδέεται απόλυτα με την ιστορία της περιοχής. Το χειμώνα κατεβαίνουν σε σημεία με χαμηλότερο υψόμετρο και το καλοκαίρι καλπάζουν τις βουνοκορφές. Τα ελληνικά άλογα κατάγονται από το άλογο των Βαλκανίων (Balkan Pony), στην πορεία όμως, ανάλογα με το περιβάλλον που διαβιούσαν εξελίχτηκαν δύο τύποι, ο ορεινός και ο πεδινός, από όπου κατάγονται όλες οι φυλές. Η φυλή της Πίνδου είναι η πλέον αντιπροσωπευτική φυλή του ορεινού τύπου και δεν έχει υποστεί προσμίξεις με ξένες φυλές

Χρήσιμες Συνδέσεις

Υπουργείο Εσωτερικών
Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
Διαύγεια
Περιφέρεια Ηπείρου
ΚΕΠ
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Υπουργείο Εσωτερικών
Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
Διαύγεια
Περιφέρεια Ηπείρου
ΚΕΠ
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
MileSTONES
INT HERIT
Αμφικτυονία Αρχαίων Ελληνικών Πόλεων
Δωδώνη το μαντείο των ήχων
Δίκτυο Πόλεων
Βιώσιμη Πόλη
Λεξικό Ιδίωμα
Νάϊος Δρόμος

Copyright © 2018 Δήμος Δωδώνης
Designed by PlanTech